Một số phương pháp chung trong xen canh:

Trồng xen hỗn hợp: Đây là cách trồng xen cơ bản nhất mà tất cả các loại cây xen được trồng trộn lẫn nhau trong tất cả các khoảng trống có ở trên ruộng.

Xen canh theo hàng: Nhiều hàng hoặc luống của một loại cây được trồng xen kẽ với nhiều hàng, luống của loại cây khác.

Xen theo kiểu trồng gối (trồng xen kế tiếp): Các loại cây khác nhau được trồng vào những thời điểm riêng biệt. Trong cách trồng này, cây trồng gối tiếp sẽ được gieo trồng khi cây thứ nhất đang sinh truởng, để khi cây thứ nhất được thu hoạch sẽ có khoảng không đầy đủ để cây thứ hai trồng gối tiếp sẽ phát triển tốt.  

Trồng kèm là một kiểu trồng xen đặc biệt bằng cách trồng kết hợp một cách hiệu quả các cây có khả năng hỗ trợ nhau. Các cây kèm nhau có thể làm lợi cho nhau theo một số cách bao gồm: 

– Làm tăng thêm hương vị: Có một số cây, đặc biệt là các loại cây gia vị dường như có khả năng làm thay đổi hương vị của các cây được trồng xung quanh trở nên tinh tế hơn. Ví dụ như Cà chua trồng xen với Húng quế có mùi vị thơm ngon hơn.

– Làm giảm rủi ro: Trồng nhiều loại cây trong cùng một ruộng sẽ làm tăng thêm sản lượng thu từ các loại cây  khác nhau, cho dù có thể phải đương đầu với một loạt các vấn đề vô cùng bất lợi trong sản xuất.

– Làm cân bằng sự tương tác: Trong cùng một vị trí, khi các cây được trồng kèm ở các mức độ cao thấp khác nhau có thể tạo sự che phủ cho mặt đất hoặc có tác dụng như một giàn lưới che cho cây khác.

– Sự cố định đạm: Trồng kèm các cây có khả năng cố định đạm sẽ tạo ra một lượng đạm sẵn cho cây khác sử dụng.

– Ngăn cản sâu hại: Trồng kèm các cây tiết ra hóa chất xua đuổi côn trùng, hoặc các loại gây hại khác như tuyến trùng hoặc nấm.

– Vật chủ tin cậy: Trồng kèm những cây hấp dẫn hoặc cây làm nơi cư trú cho các côn trùng có lợi hoặc các sinh vật có ảnh hưởng tốt cho cây trồng như bọ rùa hoặc một số loại “tuyến trùng có ích”

– Nơi ẩn náu tin cậy: Trồng kèm một loại cây có thể có tác dụng như một hàng chắn gió hoặc tạo bóng cho các loại sinh vật khác ẩn náu

– Cây bẫy: Trồng kèm các loại cây có khả năng thu hút dịch hại ra khỏi các cây khác

– Kiểu gây chia rẽ: Nếu trồng độc canh, dịch hại từ một cây trồng có thể lây lan dễ dàng và nhanh chóng sang các cây bên cạnh. Trồng cây khác kèm theo sẽ làm đứt quãng sự lây lan của loài gây hại này.

Tuy nhiên, độc tố của một số loại cây đôi khi có ảnh hưởng tiêu cực tới sự sinh trưởng của các cây trồng nào đó. Phản ứng hóa học này được gọi là sự cảm nhiễm qua lại. Ví dụ như cây hoa hướng dương có đặc tính gây cảm nhiễm qua lại.